Historia parafii

Widok na kościół od strony ulicy Korola (dawniej Tarnogórska)

Widok na kościół od strony ulicy Korola (dawniej Tarnogórska)

Miejscowości Piekary-Rudne i Bobrowniki Śląskie były ściśle ze sobą związane, choć należały do dwóch różnych administracyjnie jednostek kościelnych w Reptach Starych i Radzionkowie. Droga do kościołów parafialnych wynosiła od czterech do sześciu kilometrów i była bardzo uciążliwa zwłaszcza w porze deszczowej i zimowej. Również dojazd księdza do chorego był utrudniony, gdyż trzeba było udać się drogą okrężną z Rept przez Tarnowskie Góry do Bobrownik. Mieszkańcy Piekar Rudnych i Bobrownik do końca XIX. wieku domagali się więc od władz kościelnych utworzenia parafii.

W 1894 roku gmina osiemdziesięcioma sześcioma głosami przeciw jednemu postanowiła wybudować Kościół. W tej też sprawie zaczęto zwracać się do władz kościelnych o pozwolenie oraz zabezpieczenie gruntu pod budowę, ponieważ w tym samym roku miała rozpocząć się budowa szkoły dla obydwu miejscowości. Początkowo prośby były bezskuteczne, gdyż uważano kwotę 130.000 Marek, uzyskaną ze sprzedaży kruszców wydobywanych na terenie parafii oraz z przewozu ich i oprocentowaną na 3,9 % w kasie w Tarnowskich Górach, za niewystarczającą do budowy Kościoła. Proboszczowie obydwu parafii: ks. Konietzko z Radzionkowa i ks. Ciupke z Rept uważali, że stworzenie placówki nie jest absolutnie konieczne ale może przynieść duże korzyści duchowe.

Po wielu jednak staraniach czynionych systematycznie i przez wiele lat przez mieszkańców, w roku 1902 sołtys Bobrownik Śląskich, Józef Kuhna, zwrócił się do kurii biskupiej we Wrocławiu o zezwolenie. Zezwolenia nie otrzymał od razu. Czyniono jednak dalsze starania. W 1905 roku Ojcowie Kamilianie budowali zakład i klasztor św. Jana na peryferiach Tarnowskich Gór. Początkowo część kapitału, 30.000 Marek miała być przeznaczona na ten cel. Warunkiem miało być to, że Kościół ich miał być w dogodnym miejscu dla osad Bobrowniki Śląskie i Piekary Rudne. Miejsce takie otrzymał. Wynikło wprawdzie nieporozumienie na tle językowym (językiem nabożeństw miał być język niemiecki) i dlatego umowę zerwano. W późniejszym czasie po porozumieniu się sołtysa z Bobrownik Śląskich z sołtysem Piekar Rudnych, Stefanem Bramorskim, obaj postanowili sprawę budowy Kościoła w swoich osadach przedstawić ks. Wisy`emu, nowemu proboszczowi w Starych Reptach.

ks. Hugo Wisy - proboszcz parafii w Reptach w latach 1904-1923

ks. Hugo Wisy – proboszcz parafii w Reptach w latach 1904-1923

Dowiedziawszy się, że gminy mogą łatwo zdobyć środki pieniężne, poradził, jak należy pokonać trudności z upłynnieniem kapitałów, które zdeponowano w Powiatowej Kasie Oszczędności w Tarnowskich Górach. W czasie urzędowania proboszcza Wisy`ego teren pod nowy kościół i cmentarz wybrano obok terenu, gdzie miała być budowana nowa szkoła, tuż przy szosie z Tarnowskich-Gór do Bytomia. Teren ten należał do Piotra Kuhny i Wilhelma Porwika. Leżał on na samej granicy pomiędzy osadami – Piekary-Rudne i Bobrowniki-Śląskie. Po uzyskaniu zgody i latach starań od władzy administracyjnej na pobranie pieniędzy z kasy w kwocie 60.000 Marek i uzyskaniu zgody kurii wrocławskiej oraz otrzymaniu od niej zapomogi w kwocie 20.000 Marek w dwóch ratach, przystąpiono do zamierzonej budowy.

htabia

Książę Guido Henckel von Donnersmarck – objął patronatem budowę kościoła

Dzięki znajomości ks. Wisy`go z Donnersmarckami udało udało mu się pozyskać patronat i potrzebną sumę w wysokości 100.000 Marek. Po otrzymaniu zezwolenia z Ministerstwa w Berlinie dnia 14 marca 1910 roku zaczęto gromadzić materiał. Dnia 26 maja 1910 roku ks. bp. Kardynał Kopp zarządził, że w gminie Bobrowniki Śląskie, powiat Tarnowskie Góry, ma być wybudowany Kościół, nie parafialny, nie filialny tylko kościół pod nazwą „Kapellengemeinde” (stacja duszpasterska). Tym samym oddzielił gminy od macierzystych parafii i utworzył samodzielną stację duszpasterską „Kapellengemeinde” z wszelkimi prawami.

Pocztówka

Pocztówka przedstawiająca szkołę powszechną oraz kościół parafialny.

W czerwcu 1910 roku rozpoczęto prace ziemne przy budowie Kościoła. W niedzielę dnia 10 lipca 1910 roku nastąpiło poświęcenie i wmurowanie kamienia węgielnego. Projekt architektoniczny opracował i budowę prowadził architekt Karol Korbsch z Tarnowskich Gór.

Kościół został zaprojektowany w stylu eklektycznym z dominacją cech neoromańskich. Przy jego budowie parafianie brali czynny udział. Cała budowa trwała 17 miesięcy. Powstał duży, trzynawowy Kościół z przyległościami, wybudowany z kamieni i cegły gorszego gatunku. Z zewnątrz obłożono go czerwoną cegłą klinkierową, częściowo profilowaną a detal architektoniczny wykonano również z cegły ceramicznej i ceramicznych elementów plastycznych. Dach wielospadowy pokryty został dachówką ceramiczno-glazurowaną typu „mnich”. Kościół posiada od strony zachodniej wieżę o wysokości 45,25 m. W elewacji wieży umieszczono z czterech stron duże tarcze zegarowe. Wieża zakończona jest kopułą barokową i pokryta blachą miedzianą. Druga wieżyczka (sygnaturkowa) wykonana jest w tym samym stylu. Obydwie zwieńczone są krzyżem. Od strony wschodniej prezbiterium jest półokrągłe z dachem półokrągłym, namiotowym. Po obu stronach zlokalizowano zakrystie. Wieża jest zakończona w części murów szczytami neoromańskimi a chełm wieży dwuczęściowy rozdzielony jest elementem arkadowo-ażurowej latarni. Nawy boczne Kocioła w tylnej części zakończone są dużą halą w formie kaplicy z osobnymi wejściami z zewnątrz. Były one kiedyś przeznaczone – jedna na Boży Grób druga – do słuchania spowiedzi. Obecnie w byłej kaplicy Bożego Groby znajduje się mały ołtarz Św. Barbary a w drugiej – krzyż. Natomiast nawa główna w tylnej części posiada przedsionek. Główne wejście do Kościoła jest wykonane w formie portalu z dużymi drzwiami dwuskrzydłowymi. Koszty budowy łącznie z założeniem cmentarza wyniosły 225.034,95 Marek.

Poświęcenie

Poświęcenie kościoła – 19.11.1911

W niedzielę, 19 listopada 1911 roku Kościół został uroczyście poświęcony przez księdza dziekana Józefa Konietzko z Radzionkowa za zezwoleniem kurii biskupiej we Wrocławiu. Uroczystość ta zgromadziła tłumy parafian oraz wiernych z pobliskiej okolicy. Entuzjastycznie witano wielkiego dobrodzieja i inicjatora nowego Kościoła, ks. Hugona Wisego z Rept. Na uroczystość przybyli jeszcze: ks. proboszcz Raska z Tarnowskich Gór, patron hrabia Henckel von Donnersmarck z Nakła oraz książę Guido Henckel von Donnersmarck ze Świerklańca. Obecny był również starosta  tarnogórski Fryderyk Wilhelm hrabia zu Limburg-Stirum z Tarnowskich-Gór. Gmina Kapliczna Bobrowniki została ustanowiona przez ks. kard. księcia bpa Jozefa Koppa dokumentem G.K. Nr 4625 z dnia 26 maja 1911 roku, który wszedł w życie 1 kwietnia 1912 roku. Władza państwowa zatwierdziła ten dokument 28 lutego 1912 roku reskryptem królewskim Regencji Opolskiej II a KI 6303 dnia 16 marca 1912 roku. W skład nowej placówki duszpasterskiej wchodziły początkowo tylko dwie gminy: Bobrowniki i Piekary Rudne. Odstąpienie terenów nastąpiło 22 grudnia 1911 roku przez proboszcza z Radzionkowa i 9 stycznia 1912 roku przez proboszcza z Rept-Starych. Najpierw wspólnota była związana jako kuracja z parafią w Reptach a później jako lokalna. Kościół przy poświęceniu otrzymał tytuł: „Przemienienie Pańskie”. Po dwuletnim pobycie w parafii i czynionych staraniach u władz kościelnych i państwowych udało się doprowadzić księdzu Antoniemu Daneckiemu do erekcji parafii. Nastąpiło to rozporządzeniem administracji Apostolskiej Śląska Opolskiego, która samodzielną lokalię w roku 1921 roku wyniosła do samodzielnej parafii dnia 1 sierpnia 1925 roku. /wykorzystano fragmenty Monografii parafii ks. Alojzego Boka, 1981/